Bij IJsland is er echter, net als bij bijv. Hawaï, sprake van een extra sterke opwelling van magma (dat verklaart waarom hier de vulkanische toppen tot boven zeeniveau uitsteken). De sterke opwelling van magma zorgt voor relatief hoge temperaturen in de ondergrond (hot spots), wat er in IJsland mede toe geleid heeft dat er veel aardwarmte beschikbaar is (voor onder meer de verwarming van sommige trottoirs die daardoor in de winter sneeuwvrij blijven). De sterke opwelling van magma bij hot spots hangt gewoonlijk samen met zogeheten mantelpluimen; deze rijzen, net als zoutdiapieren, uit een 'reservoir' omhoog en dringen daarbij in het bovenliggende materiaal binnen. De meeste deskundigen hielden het erop dat de mantelpluim onder IJsland diep in de aardmantel begint, maar daar zijn nooit echt harde bewijzen voor gevonden. (NGV-Geonieuws Universiteit Utrecht)

Waar de stroming van heet mantel-materiaal naar boven plaats vindt worden mantelpluimen genoemd. Geologen hebben vele mantelpluimen gevonden. Mantelpluimen liggen echter vaak nog vrij diep waardoor er aan de oppevlakte weinig van te merken valt. De twee bekenste mantelpluimgebieden zijn Hawaii en IJsland. (Iceland-nh)

Meestal zorgt de aanwezigheid van een mantelpluim voor de opwarming van het gesteente onder de geiser. Een mantelpluim is een kolom van gesmolten gesteente dat binnen in de aarde door de mantel en een deel van de korst heen opstijgt, waardoor er een hotspot aan het aardoppervlak ontstaat. Omdat de aanwezigheid van een mantelpluim vaak samengaat met het voorkomen van andere vulkanische activiteit (zoals vulkanen), worden geisers eigenlijk alleen aangetroffen in vulkanisch actieve gebieden. (Vulkanisme.nl)