Who cast that first fateful tomato that started the La Tomatina revolution? The reality is no one knows. Maybe it was an anti-Franco rebellion, or a carnival that got out of hand. According to the most popular version of the story, during the 1945 festival of Los Gigantes (a giant paper mâché puppet parade), locals were looking to stage a brawl to get some attention. They happened upon a vegetable cart nearby and started hurling ripe tomatoes. Innocent onlookers got involved until the scene escalated into a massive melee of flying fruit. The instigators had to repay the tomato vendors, but that didn't stop the recurrence of more tomato fights—and the birth of a new tradition.
Fearful of an unruly escalation, authorities enacted, relaxed, and then reinstated a series of bans in the 1950s. In 1951, locals who defied the law were imprisoned until public outcry called for their release. The most famous effrontery to the tomato bans happened in 1957 when proponents held a mock tomato funeral complete with a coffin and procession. After 1957, the local government decided to roll with the punches, set a few rules in place, and embraced the wacky tradition.
Though the tomatoes take center stage, a week of festivities lead up to the final showdown. It's a celebration of Buñol's patron saints, the Virgin Mary and St. Louis Bertrand, with street parades, music, and fireworks in joyous Spanish fashion. To build up your strength for the impending brawl, an epic paella is served on the eve of the battle, showcasing an iconic Valencian dish of rice, seafood, saffron, and olive oil.
Today, this unfettered festival has some measure of order. Organizers have gone so far as to cultivate a special variety of unpalatable tomatoes just for the annual event. Festivities kick off around 10 a.m. when participants race to grab a ham fixed atop a greasy pole. Onlookers hose the scramblers with water while singing and dancing in the streets. When the church bell strikes noon, trucks packed with tomatoes roll into town, while chants of "To-ma-te, to-ma-te!" reach a crescendo.
Then, with the firing of a water cannon, the main event begins. That's the green light for crushing and launching tomatoes in all-out attacks against fellow participants. Long distance tomato lobbers, point-blank assassins, and medium range hook shots. Whatever your technique, by the time it's over, you will look (and feel) quite different. Nearly an hour later, tomato-soaked bombers are left to play in a sea of squishy street salsa with little left resembling a tomato to be found. A second cannon shot signals the end of the battle. | Ποιος έριξε την πρώτη εκείνη μοιραία ντομάτα που ξεκίνησε τον «Πόλεμο της ντομάτας», την Tomatina; Η αλήθεια είναι ότι κανένας δεν ξέρει σίγουρα. Μπορεί να ήταν μια πράξη εξέγερσης κατά του Φράνκο ή κάποιο πανηγύρι που εξετράπη. Σύμφωνα με την πιο δημοφιλή εκδοχή της ιστορίας, το 1945, κατά τη γιορτή των Γιγάντων (μια παρέλαση με γιγαντιαίες μαριονέτες από παπιέ μασέ), κάποιοι ντόπιοι αποφάσισαν να στήσουν έναν γερό τσακωμό για να τραβήξουν την προσοχή. Ένα καρότσι με ζαρζαβατικά βρέθηκε στο δρόμο τους, οπότε άρχισαν να εκσφενδονίζουν γινωμένες ντομάτες. Έσπευσαν να συνδράμουν και κάποιοι περαστικοί, με συνέπεια να κλιμακωθεί το όλο επεισόδιο σε μια τεράστια συμπλοκή με ιπτάμενα ζαρζαβατικά. Οι πρωτοστάτες αναγκάστηκαν να αποζημιώσουν τους μανάβηδες, αλλά αυτό δεν απέτρεψε την επανάληψη των τοματομαχιών – και τη γέννηση μιας νέας παράδοσης. Οι αρχές φοβήθηκαν την ανεξέλεγκτη κλιμάκωση και επέβαλαν κάποιες απαγορεύσεις, στη συνέχεια τις χαλάρωσαν και κατόπιν, τη δεκαετία του 1950, τις επανέφεραν. Το 1951 οι ντόπιοι που αψήφησαν το νόμο πήγαν φυλακή ωσότου η δημόσια κατακραυγή επέβαλε την αποφυλάκισή τους. Το θρασύτερο σνομπάρισμα των απαγορεύσεων του ντοματοπόλεμου συνέβη το 1957, όταν οι οπαδοί του οργάνωσαν μια παρωδία κηδείας της ντομάτας, με φέρετρο και πομπή. Μετά το 1957, οι τοπικές αρχές αποφάσισαν να συμβιβαστούν με την κατάσταση, έβαλαν κάποιους κανόνες να βρίσκονται, και αγκάλιασαν την παλαβή παράδοση. Αν και στο επίκεντρο των τελετών είναι οι ντομάτες, πριν από την τελική αναμέτρηση προηγείται μια εβδομάδα εορτασμών. Είναι η γιορτή της Παναγίας και του άγιου Λουδοβίκου Βερτράνδου, πολιούχων της Μπουνιόλ, με παρελάσεις, μουσική και πυροτεχνήματα στα ισπανικά εορταστικά πρότυπα. Την παραμονή της μάχης, για να πάρει ο κόσμος δυνάμεις για την επικείμενη σύγκρουση, σερβίρεται μια παέγια επικών διαστάσεων, με κυριότερα συστατικά το εμβληματικό πιλάφι της Βαλένθιας, θαλασσινά, σαφράν και λαδάκι. Στις μέρες μας, αυτή η αχαλίνωτη γιορτή έχει κάποιο μέτρο τάξης. Οι διοργανωτές έχουν φτάσει στο σημείο να καλλιεργούν μια ειδική ποικιλία μη βρώσιμης ντομάτας αποκλειστικά για την ετήσια εκδήλωση. Ο εορτασμός ξεκινά γύρω στις 10 το πρωί, με αγώνα ταχύτητας όπου κερδίζει όποιος θα αρπάξει πρώτος ένα χοιρομέρι στερεωμένο στην κορυφή ενός γλιστερού κονταριού. Οι θεατές ρίχνουν νερό με μάνικες στους αγωνιζόμενους, ενώ όλοι χορεύουν και τραγουδούν στους δρόμους. Όταν η καμπάνα της εκκλησίας σημαίνει μεσημέρι, φορτηγά γεμάτα ντομάτες μπαίνουν στην πόλη ενώ οι ιαχές «Ντο-μά-τες, ντο-μά-τες!» φτάνουν σε κρεσέντο. Στη συνέχεια, ανοίγει ένας εκτοξευτήρας νερού και η μάχη ξεκινά. Έχει δοθεί το πράσινο φως για να αρχίσουν οι συμμετέχοντες να λιώνουν τις ντομάτες και να τις εκτοξεύουν ενάντια στους υπόλοιπους — σε μακρινές λόμπες, κοντινά δολοφονικά χτυπήματα και ψηλοκρεμαστές βολές. Όποια τεχνική κι αν προτιμήσεις, όταν όλα θα έχουν τελειώσει, θα νιώθεις άλλος άνθρωπος – και θα δείχνεις άλλος άνθρωπος. Μία σχεδόν ώρα αργότερα, οι πολεμιστές, βουτηγμένοι μέχρι τα νύχια στο ντοματόζουμο, θα έχουν μείνει να παίζουν σε μια θάλασσα κόκκινου πολτού που ελάχιστα θυμίζει ντομάτες. Μια δεύτερη βολή του εκτοξευτήρα σηματοδοτεί το τέλος της μάχης. |